როგორ იბადება ვარსკვლავი: ასტრონომებმა წარმოუდგენლად დეტალური ფოტო მიიღეს
უნიკალური აღმოჩენა: HH30
ამჯერად ასტრონომებმა დეტალურად შეისწავლეს HH30, ვარსკვლავური წარმოქმნის რეგიონი, რომელიც პირველად „ჰაბლის“ ტელესკოპმა აღმოაჩინა. HH30 ბნელი მოლეკულური ღრუბლის შიგნით მდებარეობს და წარმოადგენს ჰერბიგ-ჰაროს (Herbig-Haro) ტიპის ობიექტს—ეს არის ფორმირების პროცესში მყოფი ვარსკვლავი, რომელიც საკუთარ გარემომცველ მასალას გამოიტყორცნის კოსმოსში.
ახალ ფოტოებზე შესამჩნევია, როგორ იკვებება პროტოვარსკვლავი გარშემო არსებული მტვრისა და გაზის დისკისგან, რომელიც საბოლოოდ პლანეტური სისტემის ფორმირებაში მიიღებს მონაწილეობას.
„ჯეიმს ვების“ როლი და ახალი აღმოჩენები
JWST, რომელიც 2021 წლის 25 დეკემბერს გაუშვეს, 1.5 მილიონი კილომეტრის მოშორებით, ლაგრანჟის წერტილში (L2) მდებარეობს. მისი 6.5 მეტრიანი ოქროთი დაფარული მთავარი სარკე და ინფრაწითელი სენსორები მას საშუალებას აძლევს, ღრმა კოსმოსში მდებარე მტვრის ღრუბლებს მიღმა ჩაიხედოს და ვარსკვლავებისა და პლანეტების წარმოქმნის პროცესები შეისწავლოს.
HH30 ზოდიაქოს ნიშნიდან კუროშია განლაგებული და დედამიწიდან დაახლოებით 450 სინათლის წლის მოშორებით მდებარეობს. მეცნიერები JWST-ის, „ჰაბლის“ და ALMA-ს რადიოტელესკოპის მონაცემებს აერთიანებენ, რათა უკეთ შეისწავლონ, როგორ განაწილებულია მტვრის ნაწილაკები ვარსკვლავის გარშემო. მათ აღმოაჩინეს, რომ წვრილი ნაწილაკები მთელ დისკშია გაფანტული, ხოლო დიდი ნაწილაკები ცენტრალურ რეგიონში გროვდებიან.
ვარსკვლავური წარმოქმნის საიდუმლოებების გაშიფვრა
ასტრონომები ასევე სწავლობენ ვარსკვლავის მიერ გამოტყორცნილ მატერიის ნაკადს, რომელიც შედგება უზარმაზარი, კონუსის ფორმის ფართო ნაკადისა და სწრაფი, ვიწრო ჭავლებისგან. ეს აღმოჩენა მნიშვნელოვანია არა მხოლოდ HH30-ის შესწავლისთვის, არამედ მთელი ჩვენი მზის სისტემის წარმოქმნის უკეთ გასაგებად.
მეცნიერები განაგრძობენ ვარსკვლავური სისტემების ევოლუციის კვლევას და იმედი აქვთ, რომ „ჯეიმს ვების“ ტელესკოპი კიდევ არაერთ საოცარ აღმოჩენას გააკეთებს, რაც დაგვეხმარება გავიგოთ, როგორ იბადება და ვითარდება სამყარო ჩვენს გარშემო.
როგორ აღმოაჩინეს მარსზე იდუმალი კვადრატული სტრუქტურა და რატომ დაინტერესდა ილონ მასკი?