როგორია ჯანმრთელობის 9 მაჩვენებელი, რომელსაც რეგულარული კონტროლი სჭირდება
არტერიული წნევა
ნორმად ითვლება 120/80 მმ ვერცხლისწყლის სვეტით. თუ ზედა მაჩვენებელი 121–129 დიაპაზონშია, უკვე ითვლება მომატებულად, რაც ხშირად გადადის ჰიპერტენზიაში — მდგომარეობაში, რომელიც ზრდის ინფარქტისა და ინსულტის რისკს.
მაღალი წნევის სიმპტომებია: ტკივილი გულ-მკერდში, სუნთქვის გაძნელება, დაბუჟება, მხედველობის ან მეტყველების პრობლემები.
ძალიან დაბალი წნევა (90/60) იწვევს თავბრუს ხვევას, სისუსტესა და გულის წასვლას.
წნევა რეგულარულად უნდა გაიზომოს: 40 წლამდე — 2 წელიწადში ერთხელ, 40-ის შემდეგ — ყოველწლიურად.
ქოლესტერინის დონე
ქოლესტერინი საჭიროა ორგანიზმისთვის, მაგრამ ზედმეტი რაოდენობა წებოვნად ილექება სისხლძარღვებზე და იწვევს ათეროსკლეროზს.
არსებობს „კარგი“ და „ცუდი“ ქოლესტერინი — მნიშვნელოვანია, რომ ცუდი (LDL) არ იყოს 2.6 mmol/l-ზე მეტი, ხოლო კარგი (HDL) — არ ჩამოსცდეს 1 mmol/l-ს.ქოლესტერინის დონის შემოწმება ხდება სისხლის ანალიზით უზმოზე.
ტრიგლიცერიდების დონე
ტრიგლიცერიდები — ცხიმის ტიპი, რომელიც გავლენას ახდენს გულ-სისხლძარღვთა ჯანმრთელობაზე.
ნორმაა <150 mg/dl (მოზრდილებისთვის).
თუ გაქვთ დიაბეტი ან გულის პრობლემები, ანალიზი ჩაიტარეთ უფრო ხშირად.
ფარისებრი ჯირკვლის ჰორმონები
ეს ჰორმონები არეგულირებენ ენერგიას, თერმორეგულაციას და ორგანოთა მუშაობას.ნორმალური მაჩვენებლებია:
TSH: 0.5–5.0 mIU/lT4: 5.0–12.0 µg/dlT3: 80–220 ng/dl
დეფიციტისას: დაღლილობა, სიცივისადმი მგრძნობელობა, დეპრესია.
მომატებისას: ნერვიულობა, წონის კლება, ძილის პრობლემები.
რკინის დონე
რკინა აუცილებელია ჰემოგლობინისთვის და ჟანგბადის გადატანისთვის.საყურადღებო სიმპტომებია: სისუსტე, თავბრუს ხვევა, კანის ფერის ცვლილება, სუნთქვის უკმარისობა.
მნიშვნელოვანი მაჩვენებლები:
რკინა: 10.7–32.2 µmol/l
ფერიტინი: 11.0–306.8 ng/ml
ჰემოგლობინი: მამაკაცებში — 13.2–16.6 g/dl, ქალებში — 11.6–15 g/dl.
გულისცემის სიხშირე
ნორმალურია 60–100 დარტყმა წუთში.
მეტი ან ნაკლები გულისცემის სიხშირე — შესაძლოა გულის რიტმის დარღვევის, სტრესის ან ჯანმრთელობის პრობლემების ნიშანი იყოს.
არარეგულარული გულისცემა იწვევს თრომბებს, ინსულტს ან გულის უკმარისობას.
ხალების რაოდენობა და მდგომარეობა
წელიწადში ერთხელ შეამოწმეთ ხალები. საყურადღებო ნიშნებია:
- ასიმეტრია
- არათანაბარი საზღვრები
- ფერების მრავალფეროვნება
- დიამეტრი >6 მმ
- ფორმის ან ფერის ცვლილება
- ასევე საეჭვოა ჭრილობა, რომელიც არ ხორცდება 3 კვირაზე მეტი.
სისხლში შაქრის დონე
გლუკოზა ენერგიის წყაროა, მაგრამ მისი გადაჭარბება იწვევს ორგანოთა დაზიანებას.
ნორმაა: 70–100 mg/dl (3.9–5.6 mmol/l).
დაბალი შაქარი (ჰიპოგლიკემია) იწვევს სისუსტეს, გულყრებს, გონების დაკარგვას.
შეამოწმეთ წელიწადში ერთხელ პროფილაქტიკის ფარგლებში.
მასის ინდექსი (BMI)
ითვლება ასე: წონა (კგ) / სიმაღლის კვადრატი (მ²).ნორმა: 18.5–24.9მაგალითად: 60 კგ / 1.65² = 22.04 — ნორმალურია.მეტისმეტი წონა ზრდის დიაბეტის, გულის პრობლემების და ონკოლოგიური დაავადებების რისკს.
როგორ გამოვთვალოთ სხეულის მასის ინდექსი
ამ მაჩვენებლებზე ყურადღების მიქცევა დაგეხმარებათ თავიდან აიცილოთ სერიოზული პრობლემები და შეინარჩუნოთ ჯანმრთელობა წლების განმავლობაში.